نگاهی به بازار تولید و عرضه پوشاک در کشور

 تولیدات داخلی در محاصره مارک های تقلبی 
 
بزرگترها به ما یاد داده بودند که شخصیت افراد هرگز به لباس و تن پوشی که دارند نیست، بلکه متانت، ادب، وقار، دانایی، علم و بصیرت از مهمترین معیارهای یک انسان شایسته است، از همین رو این شعر شاعر که می گوید: «تن آدمی شریف است به جان آدمیت، نه همین لباس زیباست نشان آدمیت» را همیشه نصب العین قرار می دهیم، اما متأسفانه آنچه که در دنیای پرزرق و برق امروزی ملاک تشخص برخی ها قرار گرفته نوع پوشش و لباسهای فشن با مارکهای خارجی است، به طوریکه اگر فردی باشید که بتوانید رنگ کیف و کفشتان را با بند ساعت و مچ بند چرمی دستتان ست کنید و مارک تی شرت و شلوار جینتان خارجی باشد و در نگاه اول به چشم آید و شال و کلاه و روسریتان هم بافت فلان کارخانه معروف ایتالیا باشد، آن وقت است که در جمع دوست و رفقا آدم با پرستیژی به نظر می آیید و همه تو را فرد باکلاسی می دانند یا اگر همیشه در زنگ ورزش، لباسهای ورزشی با مارکهای خارجی ولو بی کیفیت بپوشید، معلوم می شود که شما آدم مد روزی هستید و هزار به به و چه چه پشت سرتان می گویند، البته با کمی تأمل باید گفت همین عده غافلند از اینکه رمز پیروزی در درس، موفقیت در زندگی و کسب موقعیتهای اجتماعی و شغلی در درستی کردار و گفتار و صداقت و سادگی است نه مارکهای خارجی روی لباسها و کفش های کتانی!

برخی از مردم که عقلشان به چشمشان است، همیشه مقلدانی کورکورانه محسوب می شوند که بدون توجه به کیفیت اجناس مورد نظر به مارک توجه داشته و دوست دارند همه از آنها تعریف و تمجید کنند که مثلا به به فلانی چقدر آدم شیک پوشی است چون همیشه پوشاک مارک دار خارجی می پوشد، حال این پوشاک به ظاهر خارجی معلوم نیست در کدام کارگاه زیرزمینی در کشور تهیه شده و یک مارک تقلبی هم یدک می کشد، یا چه نوع کیفیتی دارد، اصلا برای این عده مهم نیست، از نظر آنها لباس فقط باید مارک داشته و خارجی باشد، حال فرقی نمی کند چینی باشد یا ترک، تولید داخل باشد یا فرانسه، آنچه به چشم می آید مارک است و در نگاه این گونه افراد، متأسفانه کیفیت هیچ جایگاهی ندارد.

● تبلیغات حرف اول را می زند

به اعتقاد کارشناسان صنایع نساجی روزگاری صنعت پوشاک ایران آنچنان رشد و اعتماد به نفسی داشت که حتی لباسهای پلیس انگلستان را هم صنایع پوشاک ایران فراهم می کردند، اما اکنون بسیاری از تولیدات داخلی با برچسبهای تقلبی عرضه و به فروش می رسد، هر چند این مسئله درباره تمام تولیدات داخلی صدق نمی کند. آن دسته از کارخانه هایی که محصولات باکیفیت عرضه می کنند، هیچ ترسی از عرضه محصولاتشان با نام ایرانی ندارند چرا که می دانند مردم همواره جنس خوب را از بد تشخیص می دهند و افتخار می کنند که جنسی با کیفیت ایرانی خریداری کنند، اما در حال حاضر تبلیغات در تمام عرصه ها و بخصوص پوشاک حرف اول را می زند. همچنین این کارشناسان معتقدند تبلیغات اجناس خارجی نسبت به اجناس ایرانی آنچنان قوی است که این خود یکی از عواملی است که برخی تولیدکنندگان داخل کشور حتی اجناس با کیفیت خود را با مارکهای خارجی عرضه کرده یا به دلیل تنوع زیاد طرحهای آنها، از مدلهای پوشاک خارجی الگوبرداری می کنند، حال اینکه چه مسائلی باعث شده صنعت پوشاک در کشور با این مشکلات مواجه شود موضوعی است که در دو شماره گزارش پیش رو مورد بحث و بررسی قرار می دهیم.

● پوشاک ایرانی با برچسب فرنگی!

انبوه کالاهای بدون کیفیت با مارکها و رنگهای مختلف خارجی در بازار جلب نظر می کند. این اجناس، اغلب ساخت چین و کشورهای آسیایی هستند که مارک خارجی آشنایی را روی آنها می چسبانند و با بسته بندی های متنوع به نام اجناس اصلی و باکیفیت ولی ارزان تر از کالاهای اصلی می فروشند. اجناسی که به نام جنس اصلی و با رنگها و طرحهای به ظاهر زیبا عرضه می شوند. اما هرگز کیفیت مورد نظر را ندارند؛ در حال حاضر مشکلات بسیاری در این زمینه خانواده ها را تهدید کرده و تولید و توزیع داخلی را نیز مورد هجوم قرار داده است.

مردم از یک سو به جای بهبود تولید و کیفیت و حمایت از صنایع داخلی، عملا شاهد مصرف زیاد و ورود بی رویه پوشاک بی کیفیت تایلندی و چینی هستند و از سوی دیگر اجناس داخلی را می خرند که برچسب فرنگی دارد، اجناسی که نظر بسیاری ازمشتریان بخصوص جوانان را به خود جلب کرده و تقریبا ویترین تمام مغازه ها را در قبضه خود گرفته است.

خانم ف ریاحی، خانه دار و ۳۰ ساله به همراه دختر کوچولوی ۴ ساله اش برای خرید لباس به پاساژ پوشاک بچه گانه در چهارراه امیراکرم آمده است. از او که شلوارهای قرمز و صورتی گلدوزی شده را روی پیشخوان مغازه انداز و برانداز می کند، می خواهم چند لحظه وقتش را در اختیارم بگذارد و نظرش را در مورد کیفیت لباسهای بچه گانه مطرح کند. با رویی گشاده اما خیلی رک و صریح می گوید: «معمولا برای فرزندم لباسهای مد روز می خرم، چون دوست دارم او از الان به شیک پوشی عادت کند.»

دستی بر موهای لخت و نرم دختر کوچولوی اش می کشم و از مادرش سؤال می کنم: «ملاک شما برای انتخاب یک لباس مناسب برای دلبندتان چیست؟ و او که همچنان بین انتخاب دو شلوار جین قرمز و صورتی که جنس نسبتا خوبی هم ندارد، مردد مانده است، اینطور می گوید: «در درجه اول مارک لباس برایم مهم است که حتما مرغوب ایرانی یا خارجی باشد و در مرحله بعد به دوخت و جنس و رنگ هم توجه دارم.»

از مغازه بیرون می آیم و آقای دیگری که چند مغازه پایین تر مشغول خرید شال و کلاه است، سوژه گزارشم می شود. او که خود را آقای درویش و کارمند دادگستری معرفی می کند از منظر دیگری به موضوع گزارش می پردازد و می گوید: «تنها ملاکم برای انتخاب یک پوشاک مناسب جنس و کیفیت آن است، فرقی نمی کند ایرانی باشد یا خارجی، هر کدام که جنس و دوخت بهتر و تمیزتری داشته باشد، همان را انتخاب می کنم».

آقای درویش در ادامه می گوید: «اما در شرایط مساوی ترجیح می دهم جنس ایرانی و پوشاک تولید داخل کشورم را خریداری کنم.»

خانم وحیدی هم که مشغول انتخاب لباس برای دختر نوجوانش است در تأیید صحبتهای آقای درویش می گوید: «جنس ایرانی درجه ۲ و ۳ به جنس درجه یک خارجی و مخصوصا چینی شرف دارد، وقتی ما تولیدکنندگان خوبی در صنعت پوشاک داریم چه ضرورتی وجود دارد که جنس خارجی بخریم.»

وی در ادامه اضافه می کند: «دخترم خیلی دوست دارد که لباسهای مارک دار خارجی بپوشد، اما همیشه او را قانع می کنم که پوشاک تولید داخل با کیفیت تر و با درآمد ما هم متناسب تر است.»

این خانم که ظاهراً تجربه زیادی در خرید و شناسایی مارکهای خارجی دارد در ادامه می گوید: «اگر جنس خارجی با مارک اصلی باشد قیمت آن با درآمد ما جور درنمی آید و این لباسهایی که قیمت ارزانی دارند و مثلا مارکهای شناخته شده را هم یدک می کشند همه دوخت چین و تایلند و بعضاً داخل کشورمان است. مثلا شلوار جین با مارک دیزل اصل ۲۰۰ هزار تومان و پالتوی زار ۴۰۰ هزار تومان است، حال آنکه همین شلوار و پالتو در برخی از فروشگاهها با قیمتهایی بین ۵۰ تا ۷۰هزار تومان به فروش می رسد و اگر کسی جنس شناس باشد می فهمد که آنها اصل نیستند، ولی برای عده ای هم اصلا مهم نیست که جنس اصل باشد یا تقلبی، فقط مارک داشته باشد، کافی است.»

● این باران با این Baran چه فرقی دارد؟!

به همراه سیدحسین هاشمی عکاس روزنامه وارد یکی دیگر از مغازه های بزرگ پوشاک در همان حوالی می شویم. صاحب مغازه آقای مهدی بهبود در سخنانی با اشاره به اینکه ۸۰ تا ۹۰ درصد برچسبهای روی لباسها تقلبی است و همگی تولیدات داخلی می باشد، با دست اشاره ای به قفسه لباسها و کاورهای پیراهن دخترانه می کند و می گوید: «تمام این لباسها دوخت ایران است اما مارک همه آنها خارجی است. مردم الان دنبال هر چیز قشنگ می گردند حتی مارک اگر لاتین نوشته شده باشد، برایشان جذاب تر است.»

او که سابقه ۱۲ سال فروشندگی در بخش پوشاک بچه گانه را دارد در ادامه می گوید: «تجملات و چشم و هم چشمی باعث شده برخی از مردم حتی روی مارک لباس هم فخرفروشی کنند. به عنوان نمونه به مارک این بلوز توجه کنید «باران» را به لاتین نوشته Baran و یا Goldn Fish ماهی طلایی یا به برچسب این شلوار نگاه کنید نوشته «پوما» در حالیکه این مارک اصل نیست و تقلبی در کارگاههای زیرزمینی تولید و در سطح بازار توزیع می شود و با قیمت پایین تری نسبت به قیمت اصل در اختیار مشتریانی که مارک لباس خیلی برایشان مهم است، قرار می گیرد.»

● کاهش ۸۰درصدی تولید پوشاک داخلی

«۸۰درصد تولیدات پوشاک در ایران از بین رفته و همه به سوی واردات اجناس و لباسها مخصوصاً پوشاک چینی روی آورده اند.»

اصغر دارفرین که ۳۰سال در زمینه تولید پوشاک دخترانه و پسرانه از یک سال تا ۱۵ سال فعالیت می کند در گفت وگو با گزارشگر کیهان با بیان مطلب فوق و با تأکید بر کم شدن تولید در صنعت نساجی به تنوع پایین پوشاک داخلی اشاره می کند و می گوید: «مردم بیشتر دنبال مد و مارک هستند، در حال حاضر پوشاک داخلی آن تنوع لازم را ندارد به همین دلیل اغلب ترجیح می دهند لباسهایی با برچسب خارجی و با طرحها و رنگهای بیشتر انتخاب کنند هرچند که در این بین کیفیت لباسهای داخلی خیلی بهتر از برخی پوشاک خارجی با مارکهای تقلبی است، اما اکثراً به تنوع بها می دهند.»

وقتی از وی در مورد دلیل کم شدن تولید پوشاک در کشور سؤال می کنم، با دلی پر خون و گله مندانه می گوید: «نیاز به حمایت بیشتر دولت در امر تولید داریم. وقتی این همه اجناس چینی بدون هیچ مشکل گمرکی وارد کشور می شود، وقتی نظارتها کم رنگ باشد، طبیعی است که قدرت ما در امر تولید پایین می آید.»

این کارشناس اتحادیه صنف خیاطی و پوشاک اضافه می کند: «چندین کارگاه تولیدی ام با هزاران کارگر تعطیل شده و د رحال حاضر تعدادی از آنها در مغازه های مرغ فروشی به پاک کردن شکم مرغها مشغولند، زمانی تولیدی «آرابا» و «آسیران» که پوشاک بچه گانه و زنانه وارد بازار کشور می کرد تحت نظارت و کنترلم بود و تولیدات ما حرف اول را می زد، اما الان به جایی رسیده ام که اصلا برایم مقرون به صرفه نیست به تولید پوشاک بپردازم و مجبورم من هم جزو واردکنندگان پوشاک باشم.»

وقتی نظر وی را در مورد مارکهای تقلبی خارجی بر روی پوشاک تولید داخل سؤال می کنم و اینکه اگر این کار غیرقانونی و خلاف است، چرا عملا شاهد آن هستیم، می گوید: «تولیدکنندگان داخلی چاره ای جز این ندارد، اگر این کار را نکنند و مارکهای تقلبی را روی لباسهای خود نزنند، مردم خرید نمی کنند، ضمن اینکه اگر نظارت مسئولان اتحادیه های پوشاک و اصناف بازرگانان بیشتر باشد و حمایت جدی تر از تولیدکنندگان صورت گیرد و همچنین اکثر مواد اولیه ارزان در اختیار کارگاههای تولیدی قرار گیرد مطمئن باشید مردم جنس با کیفیت ایرانی را به جنس مارک دار تقلبی و جنس بی کیفیت چینی ترجیح می دهند.»

آقای دارفرین می گوید: «مارکهای تقلبی بسیاری در تولیدهای داخلی وجود دارد که اکثراً از کشور ترکیه وارد می شود یا بعضاً در کارگاههای زیر پله ای تولید می شود که این کار کاملا غیرقانونی است و مثل قانون کپی رایت است، اما آنچه مسلم است این اتفاق در جریان است.»

● جولان پوشاک چینی در بازار

به دلیل عدم نظارت بر فروش پوشاک خارجی در بازار داخل، پوشاک چینی در رده های متفاوتی وارد می شود و با قیمتهای مختلف به فروش می رسد.

حسین حاجی قربانی، یکی از فروشندگان پوشاک خارجی نیز در گفت وگو با گزارشگر کیهان می گوید: «متقاضیان خرید و استفاده از پوشاک چینی در کشور به دو دسته تقسیم می شوند؛ دسته اول افرادی هستند که به مارک و کیفیت لباس بیش از بهای آن اهمیت می دهند و دسته دوم افرادی هستند که پایین بودن قیمت برایشان از درجه اهمیت بالاتری برخوردار است.»

حاجی قربانی که یکی از اعضای اتحادیه خیاطان و پوشاک هم هست تصریح می کند: «اگرچه قیمت پوشاک مارک دار اصل دو تا پنج برابر بهای انواع عادی است، اما این نوع پوشاک مشتریان خاص خود را دارد و از بازار نسبتاً پررونقی نیز برخوردار است.»

وی با اشاره به اینکه سهم پوشاک مارک دار اصل در مقایسه با پوشاک دیگر، به یک دهم بازار هم نمی رسد، اضافه می کند: «در مقابل طیف وسیعی از بازارهای داخلی در اختیار پوشاک بی نام و نشان است که غالباً چینی بوده و به اسم پوشاک ترک به فروش می رسد.»

آقای حاجی قربانی اضافه می کند: «وجود تقلب گسترده، افزایش پله ای قیمت ها و قیمت گذاری سلیقه ای پوشاک توسط برخی از فروشندگان موجب بی اعتمادی مردم و آشفتگی و نابسامانی این بازار شده است.»

این فعال بازار پوشاک با اشاره به فعالیت گسترده تولیدکنندگان زیرپله ای اضافه می کند: «این افراد مارک و برندهای معروف به فروش می رسانند. باید توجه داشت که اگرچه قیمت پوشاک مارک دار در مقایسه با انواع دیگر بسیار بالاتر است، اما کیفیت مطلوب، دوخت خوب و مناسب و تنوع و رنگهای زیبای این نوع پوشاک دلیل قابل قبولی برای خرید آنهاست.»

وی اضافه می کند: «همچنین خرید پوشاک مارک دار از نمایندگی و فروشگاه های معتبر این اطمینان را به خریدار می دهد، پوشاکی که خریداری می کند جنس اصل بوده و تقلبی نیست. هم اکنون در بسیاری از فروشگاه های پوشاک، لباس هایی به نام برندهای معروف عرضه می شود که اصل نیست و از روی قیمت پایین می توان به تقلبی بودن آن پی برد. به عنوان مثال لباس ورزشی آدیداس اصل با قیمتی بیش از ۱۲۰ هزار تومان به فروش می رسد در حالیکه نوع تقلبی آن قیمتی بین ۲۰ تا ۳۵ هزار تومان دارد.»

تولید پوشاک در حال حاضر به صورت یک موضوع قابل تامل درآمده است چون تولیدی های زیادی تقریباً رو به تعطیلی است و ۸۰ تا ۹۰ درصد آنها جزو واردکنندگان پوشاک قرار گرفته اند.

حسن رادمرد، رئیس مرکز امور اصناف و بازرگانان ایران در گفت وگو با گزارشگر کیهان با تاکید بر اینکه پوشاک ایران زمانی قابل رقابت با پوشاک مرغوب و خیلی خوب کشورهایی مثل ایتالیا و فرانسه بود و صادرات پوشاک داشتیم، به مشکلات پیش روی تولیدکنندگان داخلی اشاره می کند و می گوید: «گران شدن مواد اولیه و هزینه های جانبی مثل بیمه های گران و واردات پوشاک خارجی از مهمترین مشکلاتی است که این بخش از صنعت با آن دست به گریبان شده ضمن اینکه باید برچسبهای تقلبی بر روی پوشاک داخلی را هم به موارد فوق اضافه نمود.»

وقتی از وی سؤال می کنم اتحادیه برای برخورد با این تخلفات چه اقداماتی انجام داده است می گوید: «خوشبختانه از چند ماه قبل مارکهای معروف خارجی را شناسایی کرده ایم مقرر شده که اگر چنانچه تولیدی بخواهد از برندهای معروف بر روی پوشاک خود استفاده کند، حتماً باید تحت لیسانس آن کشور باشد و به عنوان نمایندگی و با در دست داشتن گواهینامه شروع به فعالیت کند و مزیت این کار هم جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده از علامتهای تجاری و بالا رفتن کیفیت جنس است.»

کالاهای مصرفی مارک دار از دیرباز در بازار رخنه کرده و همواره هشدار کارشناسان و تحلیل گران اقتصادی را به عنوان زنگ خطری برای صنایع داخلی و سلامت اقتصادی به خود معطوف کرده است. اما در سالهای اخیر به جای ورود کالاهای اروپایی، کالاهای کشورهایی نظیر پاکستان، تایلند و بخصوص چین سبب لطمه بیشتری به صنایع داخلی شده و قاچاق این کالاها رونق گرفته است بطوریکه واردات انبوه پوشاک، کیف و کفش، لوازم بهداشتی و... با قیمتهایی پایین تر از قیمتهای داخلی نظر بسیاری از مشتریان بخصوص جوانان را به خود جلب کرده است.

پول اکثر خریداران ایرانی صرف خرید اجناسی می شود که برخی از آنها بدلیل کیفیت نازل در کشور خود غیرقابل مصرف اعلام شده اند، ولو آنکه بسیاری از تولیدات داخلی با کیفیتی به مراتب بهتر از تولیدات کشورهایی نظیر چین است.

کارشناسان و فعالان بازار پوشاک معتقدند تبلیغات گسترده استفاده از پوشاک مارک دار طی سالهای اخیر، ذائقه مردم را برای خرید لوازم و اجناس با برچسبها و برندهای معروف تحریک کرده و این اشتها در بخش پوشاک نیز بیشتر بوده و ولع زیادی را بین مصرف کنندگان ایجاد کرده است طوریکه آنها هم برای رفع این عطش و تشنگی کاذب ترجیح می دهند لباسهایی را بر تن کنند که صرفا برچسبی داشته باشد حال فرقی نمی کند این لباس دوخت داخل باشد یا خارج، آنها فقط درصدد رفع این نیازهای کاملا غیرضروری هستند. اما از طرف دیگر تولیدکنندگان داخلی وقتی شاهد این نیاز سیری ناپذیر از سوی برخی از مردم هستند به جای تولید با کیفیت و ارزان پوشاک داخلی و عرضه زیاد آن دست به کاری راحت تر و مقرون به صرفه تر می زنند، واردات پوشاک چینی و ارزان یا دوخت و چاپ برچسبها و برندهای تقلبی معروف خارجی بر روی پوشاک تولید داخل. طبیعی است اگر این چرخه به همین منوال ادامه یابد نه تنها روز به روز شاهد تعطیلی کارخانه های تولید پوشاک داخلی خواهیم بود، بلکه بازار پوشاک در قرق اجناس نازل تایلندی، پاکستانی و چینی درمی آید.

● وقتی هزینه های تولید بالا می رود...

اغلب تولیدکنندگان پوشاک بچه گانه و زنانه، دلایل افزایش قیمتهای پوشاک داخلی را بالا رفتن هزینه های تولید و افزایش بهای مواد اولیه صنعت نساجی، مالیاتهای سنگین و بیمه های زیاد ذکر کرده و حمایت دولت را تنها راه نجات می دانند. غلامرضا ولی ۵۰ساله و با سابقه ۲۷ ساله ای که در صنعت پوشاک دارد، نظرش را در مورد استقبال مردم از برندهای خارجی و دوخت برچسبهای تقلبی روی پوشاک داخلی و تأثیر آن بر کاهش تولیدات پوشاک اینطور مطرح می کند:

«دوخت مارکهای تقلبی خارجی بر پوشاک داخلی غیرقانونی است، اما این کار مثل قانون کپی رایت می باشد که غیرقانونی است اما همه آن را انجام می دهند. متأسفانه این مسئله توسط برخی از تولیدهای پوشاک زیرزمینی نه تنها باعث تشویق مردم به سوی کالاهای بی کیفیت خارجی است، بلکه سبب تضعیف کار در تولیدهای بزرگ و دارای مجوز داخلی می شود و دست قاچاقچیان را هم برای ورود کالاهای ارزان و بی کیفیت باز می گذارد.»

وقتی از وی که عضو اتحادیه صنف خیاطان هم می باشد، سؤال می کنم چه عاملی باعث می شود برخی از مردم پوشاک مارک دار بی کیفیت داخل و خارج را خریداری کنند یا رغبتی به خرید پوشاک با کیفیت داخلی اما بدون مارک خارجی نداشته باشند، در توضیحاتی چنین می گوید: «در ایران قیمت تمام شده کار بدلیل گران بودن مواد اولیه، نرخ بالای دستمزد، بیمه و مالیاتهای سنگین، بالاست و به همین دلیل ۸۰ درصد تولیدی ها کارگاههای خود را تعطیل کرده و به واردات پوشاک چینی روی آورده اند و وقتی جنس براحتی از طریق گمرک وارد کشور شود و ارزان در اختیار مردم قرارگیرد، متأسفانه برخی ها به جای خرید پوشاک تولید داخل با مارکهای ایرانی، لباسهای چینی و پاکستانی را با افتخار به عنوان جنس خارجی برتن می کنند که این واقعا جای تأسف دارد.»

آقای ولی که عنوان «خرس کوچولو» را روی پوشاک بچه گانه خود انتخاب کرده و سالهاست با همین عنوان اجناس خود را به بازار عرضه می کند، در ادامه می گوید: «چنانچه از حمایت بیشتر دولت برخوردار باشیم از نظر کمی و کیفی براحتی می توانیم با برندهای معروف پوشاک بچه گانه در سراسر دنیا رقابت کنیم کاری که با افتخار قبلا آن را انجام می دادیم.»به او می گویم وقتی در این آشفته بازار پوشاکی که بعضی از تولیدکنندگان ادعا می کنند، قرار داریم چطور تولیدی شما همچنان سرپاست و به کار ادامه می دهد، در توضیحاتی تصریح می کند: «قبلا که هزینه تبلیغات زیاد گران نبود، ضمن حفظ کیفیت، پوشاکمان را از طریق همین تبلیغات به مشتریان عرضه می کردیم، اما با توجه به اینکه الان این هزینه ها خیلی زیاد است، سعی می کنیم کیفیت پوشاک را تا آنجا که ممکن است بالا برده تا رضایت مشتریان را جلب کنیم. تلاش برای ابقای این برند با دوخت خوب، مواد اولیه و پارچه با کیفیت و طراحی و رنگهای متنوع ادامه دارد، اما علی رغم این تلاشها، بدلیل استقبال مردم از اجناس ارزان صرفا مارک دار و خارجی تولیدی ما امسال تاکنون با کاهش ۲۰درصدی تولید نسبت به سال قبل مواجه بوده است.»

آقای ولی در ادامه از مسئولان برپایی نمایشگاههای فصلی می خواهد که به عنوان یک راه حل جدی در خصوص جلوگیری از افزایش فعالیت کارگاههای زیرپله ای و بدون مجوز، حداقل به تولیدی های پوشاک دارای مجوز و معتبر در این گونه نمایشگاهها، غرفه های بزرگتری دهند تا مردم با تولیدات داخلی بیشتر آشنا شده و اجناس ایرانی خریداری کنند.»

● رواج مارک های تقلبی

«چنانچه کارگاههای کوچک تولیدی دست به دست هم دهند و از حالت تولید سنتی، غیرعلمی و دستی پوشاک خارج شوند، قطعا در تولید پوشاک داخلی با علامتهای تجاری معروف موفق خواهیم بود.»

محمود کامیاب یکی از تولیدکنندگان با سابقه در پوشاک زنانه و بچه گانه در گفت وگو با گزارشگر کیهان ضمن تایید صحبتهای دیگر همکاران خود در مورد دلایل کاهش تولید پوشاک ایرانی به مطلب بالا اشاره دارد و آن را راه حلی برای تقویت کارگاههای تولیدی پوشاک داخلی می داند. او در ادامه می گوید: «۹۰درصد مردم می دانند اکثر برچسبهایی که روی لباسها حک شده تقلبی و همه تولید داخل است، اما چون الان مد شده همه لباس مارک دار بپوشند، تولیدکنندگان را وادار به تقلب می کنند.» در کنار این تولیدکننده که یک واسطه و فروشنده یک فروشگاه پوشاک هم حضور دارند، وارد گفت وگوی ما می شوند و گله مندانه از ورود بی رویه پوشاک چینی و کسادی بازار تولیدات داخلی، خواستار حمایت بیشتر دولت و مسئولان از تولیدکنندگان ایرانی هستند.

آنها همچنین نظارت کم رنگ بازرسان اتحادیه پوشاک و اصناف را هم دلیل دیگر افزایش تقلب مارک و برچسب بر روی پوشاک داخلی ذکر می کنند و می گویند: «اگر روسای اتحادیه ها به صورت مرتب و دائم به وضعیت کارگاههای تولیدی رسیدگی کرده و بازرسان فعالیت کارگاههای زیرپله ای را متوقف کنند، دیگر شاهد تولید البسه ایرانی با مارک خارجی نخواهیم بود.»

● اغفال مشتری ممنوع

نقش بازرسان اتحادیه ها در برقراری عدالت بین صنف خیاطان و پوشاک و جلوگیری از متخلفان برای هرگونه سوءاستفاده از برچسبهای تقلبی روی البسه تولید داخل بسیار می تواند تاثیرگذار باشد. این نظر روسای تولیدی های پوشاک بزرگ تهران و فروشندگان است آنها خواستار قوانین سخت گیرانه از سوی مسئولان اتحادیه ها هستند و می خواهند با جدیت بیشتری جلوی فعالیت کارگاههای زیرزمینی گرفته شود.از سوی دیگر دست اندرکاران و مسئولان اتحادیه های پوشاک و بازرگانان از تلاش شبانه روزی برای جلوگیری از هرگونه تخلفی در این زمینه خبر می دهند.

حسن رادمرد رئیس مرکز امور اصناف و بازرگانان ایران در گفت وگو با گزارشگر کیهان در پاسخ به این سوال که چرا بازرسان اتحادیه ها جلوی فعالیت کارگاههای زیرپله ای و چاپ و دوخت برچسبهای خارجی را روی لباس های ایرانی نمی گیرند و این امر گله و شکایت اغلب تولیدکنندگان بزرگ و معتبر داخل کشور را در پی دارد، در توضیحاتی می گوید: «اتحادیه برای ۲۷ برند و علامت تجاری اخطار داده است که چنانچه تولیدی روی پوشاک خود یکی از این ۲۷نوع علامت را بدون دریافت مجوز نمایندگی استفاده کند آن کارگاه پلمب خواهد شد.»

وی می گوید: «پوشاکی که در ایران دوخته می شود الزاما و به صورت اجباری باید مارک و برچسب آنها به صورت فارسی نوشته و علامت و دوخت ایران هم داشته باشد چون این کار مانع هرگونه تخلف و جلوگیری از اغفال مشتری می گردد.»

رئیس مرکز امور اصناف و بازرگانان می گوید: «اتحادیه های پوشاک تهران و کشوری به صورت فعال با متخلفان برخورد می کنند تا در زمینه تولید و توزیع پوشاک داخلی با برندهای خارجی و تقلبی هیچ گونه سوءاستفاده ای صورت نگیرد ضمن اینکه طبق قانون روی پوشاک تولید داخل باید ۷۰درصد مارک ایرانی و ۳۰درصد لاتین نوشته شده باشد و اگر غیر از این باشد دوخت هر نوع برچسبی غیرقانونی و تقلب است و چنانچه شاکی داشته باشد با متخلفان برخورد می کنیم.»

وقتی به او می گویم در صورت نداشتن شاکی پس متخلفان می توانند تخلف کنند، می گوید: «پوشاک از گستردگی فراوانی برخوردار است تنها در تهران ۱۲هزار واحد فروشنده داریم و عملا رسیدگی به تک تک آنها کار دشوار و کنترل آنها بسیار سخت است، اما در عین حال اتحادیه درحد توان با واحدهای صنفی متخلف برخورد می کند.»

رادمرد می گوید: «سعی بر این است در صنعت پوشاک بچه گانه و زنانه به سمت برندسازی پیش رویم، که از طریق موسسه استاندارد و کدگذاری روی کالاها جلوی هرگونه تخلفی گرفته می شود و بین مردم اعتمادسازی نسبت به پوشاک داخلی ایجاد شود.»

وقتی به رئیس اتحادیه اصناف و بازرگانان ایران می گویم تولیدکنندگان داخلی نیاز به حمایت مسئولان دارند و باید واردات پوشاک چینی کم یا قطع شود، در پاسخ می گوید: «تجارت آزاد است، نمی توان جلوی واردات را گرفت، اما باید توجه داشت که قبلا صادرات پوشاک هم داشتیم، اما آنچه در حال حاضر باید مورد دقت قرار گیرد، و در امر تجارت لحاظ شود، این است که فقط کالاهای درجه یک وارد شود و تجار و سفارش دهندگان، پوشاک درجه ۲ و ۳ ارزان وارد نکنند، چین کالای مرغوب هم دارد که حتی به امریکا و اروپا هم وارد می شود.»

امان از دست این کارگاههای زیرپله ای!

نمی دانم چرا هر زمان اسم تخلف از سوی تولیدکنندگان در هر زمینه ای به میان می آید، برخی از مسئولان سریع و با یک پاسخ از قبل تعیین شده صورت مسئله را این طور پاک می کنند: این تخلفات در کارگاههای زیرپله ای و زیرزمینی صورت می گیرد و از چشم بازرسان دور هستند، اما آیا واقعا این توجیحات بستر مناسبی را برای سوءاستفاده کنندگان فراهم نمی کند؟ و دست آنها را برای انجام هرگونه تخلفی باز نمی گذارد؟

ابوالقاسم شیرازی رئیس اتحادیه کشوری پوشاک در گفت وگو با گزارشگر کیهان در پاسخ به سوال فوق در توضیحاتی می گوید: «تولیدکنندگان پوشاک به دو صورت قانونی و دارای مجوز و غیرقانونی فعالیت می کنند، با دسته اول هیچ مشکلی نداریم، اما در مورد دسته دوم اگر اتحادیه آنها را شناسایی کند قطعا با آنها برخورد می شود، ولی چون عملا امکان شناسایی این واحدها وجود ندارد، پس باید مردم به این سمت پیش روند و این فرهنگ را بیاموزند که پوشاک داخلی را با برندهای ایرانی و باافتخار استفاده کنند.»

آقای شیرازی با اشاره به اینکه برخی از تولیدکنندگان داخلی به بهانه اینکه دولت از آنها حمایت نمی کند، کارگاهایشان رو به تعطیلی است خاطر نشان می کند: «اکثرا راحت طلب شده اند و چون واردات کالاهای چینی ارزان و پرسودتر است، ادعا می کنند دولت از آنها حمایت نمی کند.»

رئیس اتحادیه کشوری پوشاک می گوید: «۵۰درصد پوشاک در حال عرضه از طریق مبانی غیرقانونی وارد کشور می شود و از دیگر سو ۵۰ درصد پارچه های تولید داخل نیز وارداتی است.»

شیرازی با اشاره به اینکه بسترسازی فرهنگی از طریق رسانه های دیداری و شنیداری و مکتوب نقش مهمی در باز تعریف مجددی از کیفیت تولیدات داخل نزد مردم دارد، تصریح می کند: «برخورداری از عنوان یک نشان معروف داخلی از عوامل عمده موفقیت تولیدکنندگان است، مسئله ای که به علت مسائل مالی، تولیدکنندگان پوشاک را از داشتن آن محروم کرده و به همین علت تولیدات کیفی داخل به علت ناآشنایی مردم، چندان مورد استقبال قرار نمی گیرد.»

به آقای شیرازی می گویم واقعا برند چیست که تا این حد در امر تولید یک محصول و افزایش فروش آن می تواند موثر باشد، در توضیحاتی می گوید: در حال حاضر تبلیغات «حرف اول را در دنیای اقتصاد می زند و پوشاک هم از این قاعده مستثنی نیست، چنانچه لباس های تولید کشور مارکهای معروف و شناخته شده ای برای مردم داشته باشد، قطعا آن عده که دنبال برند هستند وقتی کیفیت کار ایرانی را ببینند و اینکه یک علامت تجاری خاصی هم داشته باشد، دیگر نیازی به رفع این احتیاج خود توسط پوشاک بی کیفیت خارجی نمی بینند.»

وقتی از او سوال می کنم چرا اتحادیه برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی به آنها کمکی نمی کند و این علامتهای تجاری را در اختیار آنها قرار نمی دهد، می گوید: «اتحادیه هر کاری جهت حمایت از تولیدکنندگان داخلی را که لازم باشد، انجام می دهد، و به تولیدکنندگان خرده پا و کوچک توصیه می کند به جای فعالیت به شیوه سنتی و دستی با شیوه های مدرن آشنا شوند و با تلفیق چند کارگاه کوچک، یک تولیدی بزرگ پوشاک راه اندازی کرده و سرمایه ها را یک جا جمع کنند و دست در دست هم یک علامت تجاری برای پوشاک خود انتخاب نمایند تا هم تولیدکننده متضرر نشود و بر مشکلاتی مثل کم بودن سرمایه، گرانی پارچه و مواد اولیه و هزینه های جانبی فائق آید و هم مردم پوشاک با کیفیت ایرانی با برند شناخته شده بپوشند.