سبك مقابله با فشار در زندگي

سبك مقابله با فشار در زندگي

آيا مي دانيد سبك مقابله با فشار چيست؟

بحث نظري

سلامتي و آسيب پذيري افراد در زندگي تحت تأثير الگوي شناختي، عاطفي و رفتاري آنان در برخورد با موقعيت هاي دشوار و فشارزاي زندگي است . نحوه ي برخورد و واكنش در برابر عوامل فشار زا مثل سختي ها و دشواري هاي زندگي را سبك مقابله مي نامند.

موفقيت ها و پيشرفت ها و همچنين شكست هاي افراد به اين بستگي دارد كه چگونه با مشكلات و سختي هاي زندگي برخوردكنند. به نحوه ي برخورد و واكنش افراد نسبت به گفته مي شود.« مقابله»، استرس ها، سختي ها و دشواري هاي زندگي اگرچه، بعضي افراد ممكن است فكركنند منظور از مقابله، انجام واكنش تند، برخوردهاي خصمانه ،جنگ و درگيري و عكس العمل هاي شديد نشان دادن است، ولي چنين نيست. منظوراز مقابله، دفع شدن، تطابق يافتن و دور زدن آنهاست.

به عبارت ديگر، اگرتقابلي صورت گيرد، اين تقابل با شرايط وسختي ها و مشكلات است نه زندگي يا افراد وانسان ها. لذا مقابله در واقع به معناي، اقدامات و تلاش هاي افراد براي از بين بردن، كاهش يا كنار آمدن با فشارها و سختي هاي زندگي است.

همانطوري كه گفته شد ،سبك مقابله با استرس و فشار رواني اقداماتي هستند كه ما مي توانيم از آنها براي كنار آمدن و تحمل فشارها و ناراحتي هاي زندگي، كاهش اثرات منفي رويدادهاي فشار زا و همچنين كنترل خود در مواقع عصبانيت و خشم استفاده كنيم.

اصولا مواجهه با فشار به دو صورت مي تواند اتفاق بيافتد:

1- مقابله:

روش هايي كه با استفاده از آنها تلاش مي كنيم عامل استرس زا يا تنش زا را كاملا از بين ببريم و يا كاملا كنترل كنيم (مثل سبك حل مسأله و يا مديريت زمان كه در آن با برنامه ريزي استرس را از بين مي بريم).

2- مدارا:

روش هايي كه با استفاده از آنها مي توانيم شدت آسيبي كه ممكن است در نتيجه ي مشكلات و فشارهاي زندگي بر ما وارد شود را كاهش داده و به نحو سالم تري آنها را تحمل كني ( براي مثال جلب حمايت هاي اجتماعي و يا همدردي و همدلي ديگران، براي مدارا كردن با مشكل فوت يكي از عزيزان).

انواع مقابله با فشار رواني - محققين تا كنون تقسيم بندي هاي مختلفي از مقابله با فشار ارائه كرده اند كه طبق يك طبقه بندي مناسبتر مي توان انواع مقابله را به دو دسته عمده به شرح ذيل تقسيم نمود. مقابله هاي هيجان مدار، مقابله هاي مسئله مدار.

1-مقابله هاي هيجان مدار:

هدف از مقابله هاي هيجان مدار آن است كه فرد بتواند آرامشي كه به دنبال شرايط سخت زندگي ازدست رفته است را به دست بياورد. هنگامي كه انسان ها با استرس، بحران ها و سختي هاي زندگي روبه رو مي شوند،آرامش وتعادل خودرا ازدست مي دهند و احساسات منفي زيادي، از جمله اضطراب، غم،درماندگي، نااميدي، خشم، احساس گناه و سايراحساسات را تجربه مي كنند. وقتي كه فرد آرام گرفت. قادر به تفكر و دستيابي به راه حل بيرون آمدن از شرايط نامطلوب خواهد بود.

مقابله هيجان مدار مي تواند به دو شكل بي خطر و آسيب رسان مورد استفاده قرارگيرند. از نمونه هاي نوع سالم و بي خطر مي توان به مواردي مثل درد دل كردن، دل داري دادن به خود، پرداختن به ورزش يا سرگرم شدن با هنر و يا ميهماني رفتن اشاره نمود و نمونه هاي ناسالم مقابله هيجان مدار را مي توان به شكل داد زدن و پرخاشگري، سرزنش كردن خود يا ديگران، گريه كردن، سيگار كشيدن، خود را زدن در ديگران مشاهده نمود.

2- مقابله هاي مسئله مدار:

اين نوع مقابله با فشار به افراد كمك مي كنند تا بتواند با استفاده از راه حل هاي مختلف مشكل را حل كرده و آن را از ميان بردارند. در مقابله هاي مسئله مدار، فرد فعالانه به مشكل مي پردازد و سعي ميكند با استفاده از روش هاي مختلف رفتاري و شناختي به حل مشكل و مسئله پيش آمده بپردازد. 

مقابله هاي مسئله مدار هم ممكن است به شكل سالم و يا ناسالم مورد استفاده قرار گيرند. از جمله روش هاي مسئله مدار سالم مي توان به فكر كردن روي مشكل، مشورت كردن، جستجوي اطلاعات، راهنمايي گرفتن، كمك گرفتن از ديگران ويا مراجعه به متخصص اشاره نمود. همچنين در رديف مقابله هاي مسئله مدار ناسالم كه بيشتر متوجه روش هاي غير اخلاقي در حل مسأله است مي توان نمونه هايي مثل دروغگويي، تقلب، فريب و يا سرقت را در رفتار برخي افراد وقتي تحت فشار قرار مي گيرند مشاهده نمود.

با وصف آنكه مقابله هاي هيجان مدار، عمدتاً با هدف كاهش پريشاني، آشفتگي و ناراحتي ناشي از مشكل به كار مي روند تا فرد آرام شود و بتواند براي حل مشكل فكر كند. در مقابله هاي مسئله مدار ، افراد سعي مي كند تاراه حل هاي مناسب بيابد و مشكل خود را ازميان بردارد.

انواع مقابله هاي هيجان مدار

سالم ناسالم

پرداختن به ورزش سيگار و قليان كشيدن

استفاده از هنر(مقابله هاي هنر) استفاده از مواد(حشيش ترياك شيشه)

دعا و نيايش زيرسوال بردن تمام اعتقادات

گريه كردن پرخاش كردن به ديگران

درد دل كردن سرزنش ديگران

دلداري دادن خود سرزنش كردن خود

فكركردن به اوقات خود درآينده نااميد شدن

خيال ورويا پردازي فكركردن به خودكشي

توكل و توسل بي ملاحظگي و بي پروايي(رانندگي تند)

معناي مثبت دادن به اتفاقات باوربه بدشانس بودن

انواع مقابله هاي مسئله مدار

انواع مقابله هاي مسئله مدار

سالم ناسالم

تفكرروي مشكل اقدام شتاب زده وبي تفكر

مشورت كردن حيله و نيرنگ

جستجوي اطلاعات تقلب

راهنمايي گرفتن پول نزول گرفتن

كمك گرفت از ديگران دزدي